Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Tiết 51: Đoàn thuyền đánh cá - Trường THCS Nguyễn Huệ

àng muôn dặm phơi. 
§oµn thuyÒn ®¸nh c¸ 
TiÕt 51 
I. Ti ế p x úc v ă n b ản : 
1. Đọc 
Huy Cận 
I. Ti ế p x úc v ă n b ản : 
* Tác giả: 
HUY CẬN THỜI TRẺ 
HUY CẬN NĂM 2005 
-Huy Cận (1919-2005) quê huyện Vụ Quang,tỉnh Hà Tĩnh. 
-Trước cách mạng:nổi tiếng trong phong trào Thơ mới . 
-Sau cách mạng:Thơ ông có sự chuyển mình, ấm áp hơi thở cuộc sống và dào dạt niềm vui. Huy Cận là nhà thơ tiêu biểu của nền thơ hiện đại Việt Nam. 
-Phong cách thơ: Bút pháp hiện thực đậm chất lãng mạn.Cảm hứng chính hướng về thiên nhiên, vũ trụ. 
1. Đọc 
2. Tìm hiểu chú thích. 
§oµn thuyÒn ®¸nh c¸ 
TiÕt 51 
*Tác phẩm: 
- Viết năm 1958, trong một chuyến đi thực tế ở vùng mỏ Quảng Ninh, in trong tập “Trời mỗi ngày lại sáng’’. 
I. Ti ế p x úc v ă n b ản : 
* Tác giả : 
1. Đọc 
2. Tìm hiểu chú thích. 
§oµn thuyÒn ®¸nh c¸ 
TiÕt 51 
Hoàn cảnh sáng tác: 
“Bài thơ đoàn thuyền đánh cá” nằm trong cảm hứng chung của thơ tôi trong những năm xây dựng chủ nghĩa xã hội.Tôi viết bài thơ tương đối nhanh, chỉ vài giờ của một buổi chiều trên vùng biển Hạ Long.Bài thơ được viết liền mạch, ít phải sửa chữa.Tôi nghĩ rằng đó cũng không phải là chuyện ngẫu nhiên mà thực sự là cảm hứng đã được tích tụ trên một đề tài quen thuộc của tôi và được viết ra trong không khí rất vui của những năm đầu xây dựng chủ nghĩa xã hội. 
 Theo Huy Cận- trích trong “Nhà văn nói về tác phẩm” 
§oµn thuyÒn ®¸nh c¸ 
TiÕt 51 
Từ ngữ 
Hình ảnh 
Giải thích 
Cá bạc 
Cá song 
Cá đé 
Cá chim 
Cá nhụ 
Cá thu 
Loài cá cùng họ với cá thu, thân và má có vẩy nhỏ, màu trắng nhạt. 
Loài cá biển sống ở tầng mặt nước, thân dẹt hình thoi. 
Loài cá mình dẹt, vẩy lớn. 
Còn gọi là cá bẹ, cùng họ với cá chích nhưng lớn hơn. 
Thân dài, hơi dẹt. 
Sống ở gần bờ, thân dày và dài, có nhiều vạch dọc thân hoặc các chấm tròn màu đen và hồng 
Các chú thích khác: 
I. Ti ế p x úc v ă n b ản : 
1. Đọc 
2. Tìm hiểu chú thích. 
§oµn thuyÒn ®¸nh c¸ 
TiÕt 51 
3. Bố cục. 
- 3 phần: 
-Phần 1: Hai khổ đầu: 
... mạnh của con người và thiên nhiên. 
Sự vận động của vũ trụ, biển cả đang dần khép lại, chuyển sang trạng thái nghỉ ngơi 
THIÊN NHIÊN 
CON NGƯỜI 
Con người bắt đầu ra khơi, bắt đầu một ngày lao động mới . 
Ẩn dụ tuyệt đẹp 
§oµn thuyÒn ®¸nh c¸ 
TiÕt 51 
I I T ìm hi ểu v ă n b ản : 
Cảnh đoàn thuyền ra khơi. 
‘‘Hát rằng: Cá bạc biển Đông lặng 
 Cá thu biển Đông như đoàn thoi 
‘‘Đêm ngày dệt biển muôn luồng sáng” 
 - Liệt kê, so sánh,nhân hoá -> sự phong phú của các loài cá,vẻ đẹp kì diệu và sự giàu có của biển khơi. 
 “Đến dệt lưới ta đoàn cá ơi” 
 - Nhân hoá : lời mời gọi các loài cá-> ước mơ đánh bắt được nhiều hải sản.Thể hiện khát khao chinh phục thiên nhiên. 
=> Phép so sánh, nhân hoá, ẩn dụ-> miêu tả chân thực cảnh đoàn thuyền ra khơi đánh cá . Đồng thời làm nổi bật khí thế, quyết tâm, tinh thần lao động hăng say của những con người làm chủ thiên nhiên, làm chủ cuộc đời. 
C âu 1: 
 Bµi th ¬ “§ oµn thuyÒn ®¸ nh c¸” ra ® êi trong hoµn c¶nh nµo ? 
Tr­íc C¸ch m¹ng th¸ng 8. 
Trong chuyÕn ®i thùc tÕ cña Huy CËn vÒ vïng má Qu¶ng Ninh gi÷a n¨m 1958. 
Trong thêi k× kh¸ng chiÕn chèng MÜ. 
 Sau n¨m 1975 khi ® Êt n­íc ®­ îc gi¶i phãng . 
Bài 1:Trả lời câu hỏi trắc nghiệm 
III/ Tổng kết- Ghi nhớ 
IV/ Luyện tập 
 NhËn xÐt sau ®©y ® óng hay sai : “ Qua hai khæ th ¬ ® Çu bµi “§ oµn thuyÒn ®¸ nh c¸” cho ta thÊy sù gÇn gòi , g¾n bã gi÷a con ng­êi vµ thiªn nhiªn biÓn c¶. BiÓn ®ªm vèn mªnh m«ng , bÝ hiÓm trë nªn gÇn gòi Êm ¸p nh ­ mét ng«i nh µ lín .” 
 A . § óng B. Sai 
Câu 2: 
A. §óng 
A 
Biểu hiện sức sống căng tràn của thiên nhiên. 
B 
Thể hiện sức mạnh vô địch của người lao động 
. 
C 
Biểu hiện niềm vui, sự phấn chấn của người lao động 
 Câu hát trong bài thơ có ý nghĩa như thế nào ? 
D 
Thể hiện sự bao la, hùng vĩ của biển cả 
C 
Biểu hiện niềm vui, sự phấn chấn của người lao động 
§oµn thuyÒn ®¸nh c¸ 
TiÕt 51 
Câu 3: 
Bài 2 : Viết đoạn văn trình bày cảm nhận của em về khổ thơ đầu của bài “ Đoàn thuyền đánh cá ”.