Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp giáo dục tính tự lập cho trẻ Mẫu giáo 3-4 tuổi ở trường Mẫu giáo

 điều kiện quan trọng để hình thành sự tự tin, năng động, sáng tạo, làm cơ sở hình thành các kĩ năng sống sau này. 
Thực tế đối với gia đình, chủ yếu là cha mẹ còn có nhiều sai lầm về giáo dục nói chung và giáo dục tính tự lập cho trẻ nói riêng. Thứ nhất là nuông chiều con quá mức chỉ biết hưởng thụ sau này trở thành người có tính ích kỉ, vụng về, thiếu tự tin trong cuộc sống. Thứ hai là không tin vào khả năng của trẻ, trẻ muốn làm nhưng thấy trẻ làm lóng ngóng, chậm chạp thì tỏ ra khó chịu, nên người lớn thường “Sốt ruột” và làm thay trẻ, dẫn đến trẻ có thái độ bướng bỉnh dần dần tạo ra sự ỉ lại, lười biếng mất tự tin ở trẻ.
	Đối với giáo viên đa số đã nhận thức đầy đủ và có thái độ đúng đắn trong
giáo dục tính tự lập cho trẻ lên ba. Song về hướng dẫn trẻ hoạt động để hình
thành tính tự lập cho trẻ lại rất hạn chế. Nguyên nhân là do người giáo viên cho
rằng trẻ còn quá nhỏ để rèn tính tự lập, bên cạnh đó điều quan trọng là cô giáo
ngại khó, sợ tốn thời gian (Vì trẻ thực hiện chậm chạp, long ngóng vụng về..) và
có tư tưởng “Thà mình làm luôn cho xong”. Vì vậy để hình thành và phát triển tính tự lập cho trẻ nói chung và trẻ mẫu giáo bé nói riêng giáo viên mầm non phối kết hợp với cha mẹ trẻ có những biện pháp giáo dục phù hợp nhằm phát huy khả năng tự lập, làm cơ sở cho sự hình thành nhân cách cho trẻ sau này. Đó cũng là lí do mà tôi lựa chọn nghiên cứu đề tài “Một số biện pháp giáo dục tính tự lập cho trẻ mẫu giáo 3 -4 tuổi ở trường mẫu giáo”.
Cơ sở lý luận:
Tự lập là tự làm lấy, tự giải quyết công việc của mình, không trông chờ, dựa dẫm, phụ thuộc vào người khác. 
Tính tự lập là một trong những tính cách cơ bản, đóng vai trò quan trọng giúp trẻ sau này khi trưởng thành có thể bản lĩnh hơn, tự tin hơn, vững vàng hơn, thành công hơn trong cuộc sống và đặc biệt là trẻ có thể tự làm những việc của mình thật tốt dù không có ba mẹ, không có cô bên cạnh hay gặp bất kỳ tình huống khó khăn nào. Tính tự lập của trẻ được thể hiện ở sự tự tin, bản lĩnh, kiên trì, có ... đó thiếu tính tự lập là một nguyên nhân trọng tâm nhất. Như chúng ta đã biết, trẻ em là một đối tượng khá nhạy cảm, nếu trẻ em được tiếp xúc với nền giáo dục tốt thì trẻ phát triển theo chiều hướng tốt. Ngược lại nếu trẻ em tiếp xúc với nền giáo dục không đúng đắn sẽ dẫn đến các hậu quả tiêu cực. Do đó việc giáo dục tính tự lập cho trẻ cần được áp dụng càng sớm càng tốt, và là phương pháp rất quan trọng và cần thiết. Tạo tính tự lập cho trẻ không phải chỉ có hướng dẫn cho trẻ tự lo cho bản thân mà còn giúp trẻ tự quyết định các vấn đề của mình. Đó cũng là cách giúp trẻ vận động suy nghĩ, sáng tạo và tự tin.
NỘI DUNG:
Thực trạng vấn đề:
Vấn đề giáo dục khả năng tự lập cho trẻ mẫu giáo 3 – 4 tuổi là một vấn đề quan trọng. Trên thực tế, tỉ lệ trẻ có khả năng tự lập và đạt khả năng tự lập ở mức độ tốt của trẻ 3 – 4 tuổi hiện nay là chưa cao. Bên cạnh đó, các biện pháp giáo dục khả năng tự lập của trẻ mà giáo viên và cha mẹ đang áp dụng chưa phù hợp với trẻ.
Trong quá trình giáo dục hình thành và rèn luyện khả năng tự lập cho trẻ, những khó khăn mà giáo viên và phụ huynh gặp phải khá nhiều. Nếu như giáo viên và phụ huynh có những biện pháp giáo dục, tạo điều kiện cho trẻ phát huy khả năng tự lập, thì chắc chắn rằng mức độ phát triển khả năng tự lập của trẻ sẽ không chỉ dừng lại ở mức độ trung bình là chiếm đa số như trẻ vốn hay thể hiện. Giáo dục khả năng tự lập cho trẻ cần phải tiến hành thường xuyên, từ sớm ở lứa tuổi mầm non. Các nhà giáo dục cũng như phụ huynh cần phải đánh giá đúng thực tế khả năng tự lập của trẻ 3 – 4 tuổi, phải tin tưởng vào trẻ; tạo cho trẻ điều kiện tham gia vào hoạt động hàng ngày (nhất là tự phục vụ và vui chơi). Sự kết hợp giữa giáo dục gia đình và giáo dục nhà trường cần đặt lên vị trí hàng đầu. Giáo viên cần phải theo dõi thường xuyên, đánh giá được mức độ khả năng tự lập của trẻ, nhận ra những trẻ yếu kém, và có biện pháp chủ động giúp đỡ trẻ khắc phục khả năng tự lập kém. Với đặc điểm tình hình như vậy, tôi rất băn khoăn lo lắng bởi ...ệc giáo dục tính tự lập cho trẻ, luôn suy nghĩ tìm tòi để tạo hứng thú, sự tập trung chú ý, khuyến khích, khen ngợi, vận động để trẻ tích cực tham gia các hoạt động rèn tính tự lập hàng ngày.
- Trẻ được tham gia nhiều các hoạt động trong chương trình, vì vậy trẻ đã có một số nề nếp, kiến thức, kỹ năng nhất định, các con rất chăm ngoan thông minh, nhanh nhẹn, tạo điều kiện thuận lợi trong việc giúp trẻ tiếp nhận nội dung giáo dục tính tự lập cho trẻ.
- Môi trường lớp của các bé rất khang trang, sạch sẽ, thoáng mát, cơ sở vật chất đầy đủ, tạo cho trẻ luôn có cảm giác hứng thú đi học. Trẻ đi học chuyên cần cao luôn đảm bảo quá trình dạy và học của cô và trò không bị gián đoạn.
 - Phụ huynh học sinh quan tâm, giúp đỡ và cùng phối hợp với giáo viên trong công tác chăm sóc nuôi dưỡng, giáo dục trẻ.
* Khó khăn: 
- Việc đổi mới phương pháp giảng dạy liên tục khuyến khích sự chuyên cần, tích cực, chủ động, sáng tạo và ý thức vươn lên, rèn luyện khả năng tự phục vụ cho trẻ còn gặp nhiều khó khăn; giáo viên có năng động, sáng tạo nhưng lại khó trong công tác bồi dưỡng do nhận thức về nghề chưa sâu sắc, một phần cũng do áp lực từ phụ huynh.
- Một số trẻ chưa học qua độ tuổi nhà trẻ nên các kỹ năng tự phục vụ của trẻ hầu như không có mà hoàn toàn phụ thuộc vào bố mẹ và cô giáo. 
- Nhận thức của học sinh còn chậm dẫn đến việc rèn kỹ năng tự lập cho trẻ chưa đạt kết quả cao nhất.
- Trẻ đa số là dân tộc, chưa hiểu tiếng Việt nên quá trình tiếp thu kiến thức còn nhiều khó khăn.
- Nhiều gia đình bố mẹ đi làm cả ngày, con cái ở với ông bà hoặc người giúp việc nên trẻ quá được nuông chiều gây nên tính ỷ lại, ương bướng, không chịu làm. Nhiều phụ huynh thì lại nghĩ con mình còn quá non nớt chưa thể làm được việc gì cả nên không để trẻ tự làm lấy một việc dù là nhỏ nhất.
=> Xuất phát từ những khó khăn và thuận lợi trên nên tôi đã nghiên cứu và thấy mình phải quan tâm hơn nữa đến vấn đề giáo dục tính tự lập cho trẻ để trẻ luôn chủ động, linh hoạt, tự tin trong cuộc sống. 
Để