Giáo án Ngữ văn Lớp 8 - Tuần 6 - Năm học 2020-2021

 SGV, sách tham khảo, tập truyện An-đéc-xen, ảnh chân dung An-đéc-xen, 1 số bức ảnh trẻ em bất hạnh.
2. Học sinh: Học bài cũ. Soạn bài trước ở nhà.
III. Tiến trình bài học
1. Ổn định lớp 
2. Kiểm tra bài cũ :
Hoạt động 1: KĐ(5’)
Mục tiêu : Ôn tập kiến thức bài trước. Tạo t/huống, tâm thế gây hứng thú cho HS đón nhận bài mới.
* Hình thức thực hiện: HĐ cá nhân
? Tóm tắt truyện Lão Hạc của Nam Cao?
? Trình bày ngắn gọn nguyên nhân và ý nghĩa cái chết của Lão Hạc?
B2: Hs suy nghĩ, thảo luận
B3: HS trình bày, hs khác bổ sung
B4: GV nhận xét, chốt kiến thức, dẫn vào bài :
* Vào bài mới: 
- GV cho hs xem 1 số bức ảnh về trẻ em bất hạnh trên thế giới -> HS phát biểu cảm nhận về ảnh.
- Vượt qua những giới hạn về không gian, những bức ảnh này gợi lên trong lòng chúng ta nỗi xót thương, lòng đồng cảm với số phận của những em bé bất hạnh trên khắp thế giới. Có một nhà văn Đan Mạch cũng dành tâm bút của mình để viết nên những câu chuyện xúc động về trẻ em. Đó là câu chuyện về một cô bé bán diêm. Bài học hnay
HĐ 2: Hình thành kiến thức: ( 35’)
Hoạt động của GV và HS
Nội dung cần đạt
2.1: Tìm hiểu chung
Mục tiêu: Hướng dẫn tìm hiểu tác giả, đọc văn bản và tìm hiểu chú thích.
HĐ cá nhân
Bước 1: Gv cho HS Theo dõi phần chú thích dấu *
? Nêu những hiểu biết của em về tác giả.
? Em hiểu gì về tác phẩm Cô bé Bán
? Xuất xứ của văn bản?
- Y/c hs xác định giọng đọc
- gọi hs đọc - nhận xét – GV NX
 - Gọi một hs tóm tắt-nhận xét
- YC HS đọc thầm chú thích: 2,3,5,7,8, 10,11.
- Mời HS hỏi bạn và HS khác TL để tìm hiểu TL, PTBĐ, bố cục VB.
- HS hỏi và bạn trả lời về TP.
? Truyện được viết theo thể loại gì?
? Văn bản được biểu đạt bằng phương thức nào?
? Đoạn trích có thể chia làm mấy phần? Nội dung mỗi phần?
? Truyện được kể theo trình tự nào ? 
Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ
Bước 3: HS trình bày, đánh giá
Bước 4: GV nhận xét, chốt kiến thức.
-> An - đec – xen (1805 – 1875) là nhà văn Đan Mạch nổi tiếng với lo...
- Giới thiệu khí hậu Đan Mạch về mùa đông. 
? Nhận xét về thời điểm trên?
? Việc em bé xuất hiện trong thời gian và không gian ấy có tác dụng gì?
Mẹ mất sớm. Đó là một thiệt thòi lớn nhất trong cuộc đời của mỗi con người. Và không may cho cô bé, em phải mồ côi mẹ khi tuổi còn quá nhỏ. Mất mát ấy lẽ ra phải được người cha bù đắp, nhưng không, người cha suốt ngày say rượu, chửi rủa, mắng nhiếc em. Em chỉ có một niềm an ủi duy nhất đó là bà nội nhưng bà cũng qua đời. Em phải sống cùng người cha vô trách nhiệm trong 1 căn gác xép. Chui rúc trong xó tối tăm đó, mùa hè thì nóng bức vô cùng nhưng mùa đông thì gió rít thật dễ sợ. Hai cha con phải lấy giẻ rách vít vào những lỗ hổng...
Không có ai chăm sóc, an ủi, vỗ về-> Thiếu thốn cả về vật chất lẫn tinh thần, phải tự đi kiếm sống...Bàn tay của em đã cứng đờ ra vì rét.
*Em bé xuất hiện trong thời gian và không gian ấy có tác dụng: Đêm giao thừa là thời điểm chuyển giao giữa năm cũ và năm mới. Mọi người quây quần bên nhau trò chuyện, nghỉ ngơi và thưởng thức những món ăn truyền thống. Nhưng trái lại, em bé phải lang thang ngoài đường phố để bán diêm, nhất lại là trong không khí lạnh giá vô cùng.(Ở Đan Mạch- Một nước Bắc Âu- nhiệt độ có lúc xuống tới 0 độ c, mặt nước đóng băng cả lại). Trong lúc này đây, trên đường phố có một em bé nhà nghèo, đầu trần, chân đi đất, bụng đói, cật rét, dò dẫm trong bóng tối...
* TL nhóm: 5 nhóm (5 ph)
 (1) Tìm chi tiết kể, tả về cô bé bán diêm và khung cảnh xung quanh em?
(2) Nhận xét về các hình ảnh trên
(3) Việc sử dụng một loạt các hình ảnh tương phản đối lập trên có tác dụng gì
- Mời đại diện các nhóm trình bày
- HS nhận xét, GV NX chuẩn xác
G: Đối lập với cô bé, mọi người trên phố đón giao thừa rất vui vẻ, không khí ấm cúng, nhiều thức ăn ngon, đèn sáng rực. Em bé phải ngồi vào góc tường để tránh rét. Bởi có về nhà mà không bán được bao diêm nào thì cũng sẽ bị bố đánh.
 Hoàn cảnh của em thật đáng thương. Đây có thể là hình ảnh thật, đã từng xảy ra trên đất nước Đan Mạch th...H. C. Anderxen (1805- 1875)
- Là nhà văn Đan Mạch nổi tiếng thế giới với loại truyện kể cho trẻ em.
- Phong cách NT: nhẹ nhàng, ấm áp, thấm đẫm chất nhân văn.
- Các tác phẩm tiêu biểu: Bầy chim thiên nga, Nàng tiên cá, Nàng công chúa và hạt đậu, Cô bé bán diêm,
2. Tác phẩm 
a. Xuất xứ: 
- Trích gần hết truyện “Cô bé bán diêm”
b. Đọc, tóm tắt, tìm hiểu chú thích
Trong đêm giao thừa rét mướt, có một cô bé mồ côi mẹ đầu trần, chân đất, bụng đói đang đi bán diêm trong bóng tối. Bà nội – người thương yêu em nhất cũng đã ra đi. Chưa bán đc bao diêm nào, em không dám về nhà vì sợ bố đánh. Vừa lạnh vừa đói, cô bé ngồi nép vào một góc tường rồi liên tục quẹt diêm để sưởi ấm...
c. Thể loại: Truyện ngắn
d. Phương thức biểu đạt: Tự sự kết hợp với miêu tả và biểu cảm
e. Bố cục: 3 phần
+ Từ đầucứng đờ ra:
-> Hoàn cảnh của cô bé bán diêm
+ Tiếpchầu thượng đế:
-> Các lần quẹt diêm và những mộng tưởng
+ Còn lại: -> Cái chết của cô bé bán diêm
- Trình tự kể: Kể theo trình tự thời gian - sự việc (cách kể phổ biến của truyện cổ tích)
II. Tìm hiểu chi tiết
 1. Hoàn cảnh của cô bé bán diêm. 
* Gia cảnh
+ Mẹ chết, bà nội - người duy nhất yêu thương em, cũng qua đời 
+ Luôn bị cha mắng nhiếc, chửi rủa
+ Sống chui rúc trong một xó tối tăm
+ Phải đi bán diêm để kiếm sống
-> Đáng thương, tội nghiệp
* Em bé trong đêm giao thừa
+ Thời điểm: đêm giao thừa, trời tối 
+ Không gian: đường phố vắng vẻ
+ Thời tiết: trời rét, tuyết phủ trắng mặt đất
-> Thời khắc thiêng liêng, thời tiết lạnh giá, khắc nghiệt
 ( -> Làm nổi bật nỗi khổ của em bé và khơi gợi sự đồng cảm từ người đọc)
Khung cảnh xung quanh
Em bé bán diêm
- Trời đông giá rét, tuyết rơi
- Cửa sổ mọi nhà sáng rực ánh đèn
- Phố phường sực nức mùi ngỗng quay
- Đầu trần, chân đất
- Dò dẫm một mình trong đêm lạnh buốt, tối om
- Bụng đói, cả ngày không ăn uống gì

(+) NT: Hình ảnh tương phản đối lập
-> Là