Giáo án Ngữ văn Lớp 8 - Chủ đề: Dòng hồi tưởng về kí ức tuổi thơ trong “Tôi đi học” và “Trong lòng mẹ” tích hợp tính Thống Nhất chủ đề và bố cục của văn bản - Năm học 2020-2021

 đảm bảo thống nhất về chủ đề và có bố cục hợp lí
1.3 Thái độ:Giúp học sinh
- Biết trân trọng những kỉ niệm trong quá khứ, trung thực, chân thành với những cảm xúc của bản thân
- Biết yêu mến mái trường, thầy cô, bạn bè, có ý thức với việc học tập
- Biết trân trọng tình cảm gia đình nhất là tình mẫu tử
- Biết cảm thông, chia sẻ với những hoàn cảnh kém may mắn
Tích hợp tư tưởng Hồ Chí Minh: Kể câu chuyện thể hiện sự quan tâm của Bác với việc học tập và hoàn cảnh trẻ em
 2. Phát triển phẩm chất, năng lực
2.1 Năng lực 
- Năng lực chung: 
+ Năng lực giao tiếp và hợp tác: Thảo luận, phát triển khả năng làm việc nhóm, khả năng phản biện 
+ Năng lực giải quyết vấn đề ,tư duy sáng tạo: Nhìn nhận, đánh giá vấn đề, nảy ý tưởng sáng tạo
- Năng lực đặc thù: 
+ Năng lực đọc hiểu văn bản:
+ Năng lực tạo lập văn bản:
+ Năng lực thẩm mỹ
II. BẢNG MÔ TẢ CÁC MỨC ĐỘ NHẬN THỨC THEO ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC
NHẬN BIẾT
THÔNG HIỂU
VẬN DỤNG
VẬN DỤNG THẤP
VẬN DỤNG CAO
- Nắm khái niệm Hồi kí, chủ đề văn bản, bố cục văn bản.
- Cốt truyện, tình huống truyện, nhân vật chính của hai văn bản
- Nắm được nội dung, nghệ thuật cơ bản của hai văn bản
- Tóm tắt văn bản tư sự
- Hiểu được tính thống nhất về chủ đề của các văn bản
- Nắm được bố cục của mỗi văn bản
- Hiểu được ý nghĩa một số chi tiết tiêu biểu, tình huống truyện trong văn bản
- Hiểu được dòng cảm xúc tâm trạng trong sáng, chân thành, xúc động của các nhân vật trong văn bản
- Hiểu được giá trị tình cảm gia đình đặc biệt là tình mẫu tử
- Hiểu được sự quan tâm của gia đình, nhà trường, xã hội với trẻ em
- Hiểu được biểu hiện của sự thống nhất về chủ đề của văn bản bất kì
- Hiểu được nội dung từng phần trong bố cục của văn bản bất kì
- Kể lại một văn bản tự sự 
- Có khả năng đọc hiểu một văn bản cùng chủ đề
- Rút ra bài học, liên hệ thực tế của bản thân mình: bày tỏ tình cảm bản thân với người thân trong gia đình
- Sắp xếp các đoạn văn cho trước theo trình tự bố cục phù hợp
 - 
- Viết đoạn văn đánh giá ý nghĩ... 1: 
	DÒNG HỒI TƯỞNG VỀ KÍ ỨC TUỔI THƠ TRONG “TÔI ĐI HỌC” (Tiết 2)
	(Thanh Tịnh)
Ngày soạn: 28/08/2020	
A. MỤC TIÊU
1. Kiến thức
- Cảm nhận được tâm trạng hồi hộp, cảm giác bỡ ngỡ của nhân vật tôi ở buổi tựu trường đầu tiên trong đời
- Nắm được cốt truyện, nhân vật, sự kiện trong đoạn trích “Tôi đi học”.
- Thấy được ngòi bút văn xuôi giàu chất thơ, gợi dư vị trữ tình man mác của Thanh Tịnh
2. Kĩ năng
- Biết đọc - hiểu đoạn trích tự sự có yếu tố miêu tả và biểu cảm.
- Biết trình bày suy nghĩ, tình cảm về một sự việc trong cuộc sống của bản thân.
3. Định hướng phát triển năng lực
- Năng lực giải quyết vấn đề, sáng tạo, hợp tác, tự quản bản thân.
- Năng lực giao tiếp, thưởng thức văn học.
4. Thái độ
- Biết yêu thương, quý trọng thầy cô và gắn bó với bạn bè, trường lớp
- Biết trân trọng, có ý thức với việc học tập
Tích hợp giáo dục đạo đức: trách nhiệm, yêu thương, tôn trọng
Tích hợp tư tưởng Hồ Chí Minh: Kể một số câu chuyện thể hiện sự quan tâm của Bác đối với giáo dục và trẻ em.
Tích hợp môn Âm nhạc: Bài hát Ngày đầu tiên đi học.
B. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH
- Giáo viên:
+ Nghiên cứu SGK, SBT, SGV, chuẩn kiến thức kĩ năng, tư liệu tham khảo.
 + Chuẩn bị kế hoạch dạy học, thiết bị, phương tiện dạy học (bảng phụ, máy chiếu)
 + Tranh ảnh, clip về ngày tựu trường, tác phẩm và chân dung Thanh Tịnh
- Học sinh:
 + Đọc kĩ SGK, tài liệu liên quan
 + Soạn bài theo câu hỏi đọc hiểu SGK
 + Đọc tác phẩm của Thanh Tịnh, tìm hiểu tác phẩm văn học hoặc thể loại khác có liên quan đến chủ đề tựu trường
C. PHƯƠNG PHÁP
- Phương pháp thuyết trình, đàm thoại, luyện tập, dạy học nhóm, giải quyết vấn đề
- Kĩ thuật giao nhiệm vụ, hỏi và trả lời, động não, “trình bày một phút”, tóm tắt tài liệu...
D. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
1. Ổn định lớp
2. Kiểm tra bài cũ
 3. Bài mới
HOẠT ĐỘNG 1: KHỞI ĐỘNG
- Giáo viên mở bài hát “Ngày xưa ơi” và trình chiếu một số hình ảnh về tuổi thơ hồn nhiên ngày xưa.
? Em có cảm nhận gì sau khi xem những hình ảnh và lắng nghe ca khú...THỨC
I.TÌM HIỂU CHUNG
Hoạt động của giáo viên và học sinh
Nội dung cần đạt
Giáo viên hướng dẫn học sinh tìm hiểu về tác giả qua trò chơi: “Tưởng tượng em là biên tập của chương trình “Trang văn học nghệ thuật” của VTV3, hãy giới thiệu về nhà văn Thanh Tịnh?”
- Học sinh đóng vai, giới thiệu về tác giả
- GV nhận xét, cung cấp thêm hình ảnh nhà văn
- Giáo viên chốt kiến thức, mở rộng thêm:Văn phong Thanh Tịnh có nét gần gũi với Thạch Lam nhưng tất nhiên nhà văn vẫn tìm được lối đi cho riêng mình. Từ thơ đến văn xuôi, tác phẩm Thanh Tịnh đều toát lên chất đằm thắm, dịu dàng rất riêng, dễ chạm đến trái tim của người đọc. “Tôi đi học” là tác phẩm tiêu biểu cho phong cách ấy.
? Em hãy xác định xuất xứ, thể loại, và phương thức biểu đạt của văn bản?
- HS trả lời độc lập
Giáo viên hướng dẫn cách đọc: Đọc văn bản với giọng nhẹ nhàng, cảm xúc
- GV đọc mẫu và gọi HS đọc
- Học sinh đọc theo hướng dẫn
? Bố cục của văn bản được xây dựng trên cơ sở nào? 
? Từ mạch hồi tưởng của nhân vật tôi, em hãy xác định bố cục của văn bản?
I.Đọc và Tìm hiểu chung :
1.Tác giả
- Thanh Tịnh (1911-1988), tên khai sinh là Trần Văn Ninh, là nhà văn xứ Huế
- Là nhà giáo, nhà văn, nhà thơ
- Văn thơ Thanh Tịnh lãng mạn đậm chất trữ tình, nhẹ nhàng, ngọt ngào, trong trẻo
2. Tác phẩm
- Xuất xứ: Trích in trong tập truyện “Quê mẹ” (1941)
- Thể loại: Truyện ngắn 
- Phương thức biểu đạt: Tự sự + Miêu tả + Biểu cảm
3. Đọc – giải thích từ khó
4. Bố cục
- Phần 1: (Từ đầu .... rộn rã): Khơi nguồn kỉ niệm
- Phần 2: (Tiếp... ngọn núi) Cảm nhận của nhân vật tôi khi cùng mẹ đến trường
- Phần 3: (Tiếp ... cả ngày nữa) Cảm nhận của nhân vật tôi khi ở sân trường
- Phần 4: (Còn lại): Cảm nhận của nhân vật tôi khi vào lớp học
	II. ĐỌC HIỂU VĂN BẢN
?Điều gì đã khơi dậy kỉ niệm về ngày tựu trường trong lòng nhân vật tôi? 
- HS trả lời, nhận xét, bổ sung
- GV chốt ý:Những chiếc lá vàng rải đầy trên phố, những đám mây bạc trên nền trời xanh đã khiến cho lòng người không khỏi bâng khuâng hoài nhớ.