Đề tài Sử dụng phương pháp dạy học và giáo dục phát triển phẩm chất, năng lực học sinh Trung học phổ thông môn Lịch sử

................................................................ 6 
Chú giải thuật ngữ ............................................................................................................. 7 
Đề cương chi tiết mô đun .................................................................................................. 8 
1. Giới thiệu tổng quan về mô đun .............................................................................. 8 
2. Yêu cầu cần đạt của mô đun .................................................................................... 8 
3. Nội dung chính ......................................................................................................... 9 
4. Tổ chức hoạt động bồi dưỡng .................................................................................. 9 
Nội dung 1. Những vấn đề chung về phương pháp dạy học và giáo dục phát triển 
phẩm chất, năng lực .......................................................................................................... 9 
Nội dung 2. Các phương pháp dạy học phát triển phẩm chất, năng lực học sinh 
trong môn Lịch sử ở Trung học phổ thông ..................................................................... 26 
Nội dung 3. Lựa chọn và sử dụng phương pháp, kĩ thuật dạy học một chủ đề 
trong môn Lịch sử ở Trung học phổ thông ..................................................................... 29 
Nội dung 4. Xây dựng kế hoạch hỗ trợ đồng nghiệp tại trường và địa phương .. 34 
5. Tài liệu đọc ............................................................................................................ 35 
Nội dung 1. Những vấn đề chung về phương pháp dạy học và giáo dục phát triển 
phẩm chất, năng lực ........................................................................................................ 44 
Nội dung 2. Các phương pháp dạy học phát triển phẩm chất, năng lực học sinh 
trung học phổ thông trong môn Lịch sử .............................................................hữ Thị Phương Lan, Trường Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh 
2. TS. Tưởng Phi Ngọ,Trường Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh 
3. PGS.TS. Ngô Minh Oanh, Trường Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh 
4. TS. Ngô Chơn Tuệ, Trường Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh 
5. PGS.TS. Nguyễn Mạnh Hưởng, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội 
6. PGS.TS. Đào Tuấn Thành, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội 
7. TS. Nguyễn Văn Ninh, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội 
8. TS. Nguyễn Đức Cương, Trường Đại học Sư phạm Huế 
CỘNG TÁC VIÊN 
1. ThS. Hồ Thanh Tâm, Trường Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh 
2. ThS. Nguyễn Kim Tường Vy, Trường THPT Nguyễn Hiền, Quận 11, Thành phố 
Hồ Chí Minh 
6 
KÍ HIỆU VIẾT TẮT 
Kí hiệu viết tắt Viết đầy đủ 
BCV Báo cáo viên 
CT Chương trình 
GDPT Giáo dục phổ thông 
GD Giáo dục 
GV Giáo viên 
GVPT Giáo viên phổ thông 
HS Học sinh 
HV Học viên 
KHBD Kế hoạch bài dạy 
KTDH Kĩ thuật dạy học 
NL Năng lực 
PC Phẩm chất 
PPDH Phương pháp dạy học 
PP, KTDH Phương pháp, Kĩ thuật dạy học 
SGK Sách giáo khoa 
THCS Trung học cơ sở 
THPT Trung học phổ thông 
7 
CHÚ GIẢI THUẬT NGỮ 
Thuật ngữ, 
khái niệm 
Giải thích 
Chuỗi hoạt động 
học 
Bao gồm nhiều hoạt động nối tiếp nhau trong tiến trình dạy học 
Chủ đề dạy học Là đề tài hay vấn đề được chọn làm nội dung chính trong dạy học 
Kế hoạch bài dạy 
Là bản mô tả chi tiết mục tiêu, tiến trình tổ chức hoạt động dạy học 
một chủ đề hoặc nội dung. Trong tài liệu này, sử dụng thuật ngữ kế 
hoạch bài dạy (KHBD) thay cho giáo án hoặc kế hoạch bài học1. 
Năng lực chung 
Là những năng lực cơ bản, thiết yếu để con người có thể sống và làm 
việc bình thường trong xã hội; được hình thành, phát triển thông qua 
tất cả các môn học và hoạt động giáo dục: năng lực tự chủ và tự học, 
năng lực giao tiếp và hợp tác, năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo. 
Năng lực đặc thù 
Là những năng lực được hình thành, phát triển chủ yếu thông qua 
một số môn học và hoạt động giáo dục nhất định: năng lực ngô...h mà người giáo viên dự định sẽ thực hiện tổ 
chức trên lớp/ trên nhóm đối tượng HS nào đó. Với một chủ đề/ bài học nào đó, với những đối tượng HS khác 
nhau, với những giáo viên khác nhau thì sẽ có những bản KHDH (giáo án) khác nhau. 
2 Theo Từ điển Tiếng Việt 2, “Chiến lược: Phương châm và kế hoạch có tính chất toàn cục, xác định mục tiêu chủ 
yếu và sự sắp xếp lực lượng trong suốt cả một thời kì của cuộc đấu tranh xã hội ”. 
8 
ĐỀ CƯƠNG CHI TIẾT MÔ ĐUN 
1. GIỚI THIỆU TỔNG QUAN VỀ MÔ ĐUN 
Mô đun 2 “Sử dụng Phương pháp dạy học và giáo dục phát triển phẩm chất, năng lực 
học sinh trung học phổ thông môn Lịch sử” được triển khai nhằm bồi dưỡng, nâng cao 
năng lực lựa chọn và sử dụng PP, KTDH phát triển PC, NL của HS cho GV môn Lịch sử 
ở THPT. Hoàn thành mô đun này, không những thầy cô tổ chức được hoạt động dạy học 
môn Lịch sử theo các yêu cầu của CT GDPT 2018 mà còn đáp ứng được các tiêu chí của 
tiêu chuẩn Phát triển chuyên môn, nghiệp vụ đối với GV theo Thông tư số 20/2018/TT-
BGDĐT, ngày 22/8/2018 của Bộ Trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo về việc ban hành quy 
định Chuẩn nghề nghiệp GV cơ sở GDPT. 
Mô đun này bao gồm các nội dung chính: 
− Tìm hiểu các xu hướng hiện đại về PP, KTDH và GD nhằm phát triển PC, NL học 
sinh THPT; 
− Lựa chọn, sử dụng các PP, KTDH phù hợp nhằm phát triển PC, NL học sinh THPT 
môn Lịch sử trong CT GDPT 2018; 
− Lựa chọn, xây dựng các chiến lược dạy học, GD hiệu quả phù hợp với HS THPT. 
Số tiết mô đun: 40 tiết (gồm 16 tiết lí thuyết và 24 tiết thực hành) 
Tài liệu đọc trong mô đun được xây dựng theo định hướng tổ chức hoạt động bồi 
dưỡng kết hợp (trực tuyến và trực tiếp), cụ thể: 
− Giai đoạn trực tuyến 1: 5 ngày 
− Giai đoạn trực tiếp: 3 ngày; 
− Giai đoạn trực tuyến 2: 7 ngày. 
Để đạt được hiệu quả bồi dưỡng, người học cần phải tham gia đầy đủ các hoạt động 
dạy học trực tuyến và trực tiếp. Đồng thời, phải tự tăng cường khả năng tự học, tư nghiên 
cứu, tự trao đổi thảo luận với đồng nghiệp để hoàn thành cá