Bài giảng Luyện từ và câu Lớp 4 - Tuần 23, Bài: Dấu gạch ngang - Năm học 2020-2021

g hỏi tôi : 
 - Cháu con ai ? 
 - Thưa ông, cháu là con ông thư. 
 DUY KHÁN 
 	Ñoïc caùc ñoaïn vaên sau : 
a.Thaáy toâi saùn ñeán gaàn, oâng hoûi toâi : 
 Chaùu con ai ? 
 Thöa oâng, chaùu laø con oâng Thö. 
Theo Duy K haùn 
Luyện từ và câu: Dấu gạch ngang 
I – NHẬN XÉT  1) Tìm những câu có chứa dấu gạch ngang (dấu - ) trong đoạn văn sau : 
b. Con caù saáu naøy maøu da xaùm ngoeùt nhö da caây baàn, gai löng moïc chöøng ba ñoát ngoùn tay, troâng deã sôï. Caùi ñuoâi daøi – boä phaän khoûe nhaát cuûa con vaät kinh khuûng duøng ñeå taán coâng – ñaõ bò troùi xeáp vaøo beân maïng söôøn. 
 Theo Ñoaøn Gioûi 
Caùi ñuoâi daøi – boä phaän khoûe nhaát cuûa con vaät kinh khuûng duøng ñeå taán coâng – ñaõ bò troùi xeáp vaøo beân maïng söôøn. 
I – NHẬN XÉT  1) Tìm những câu có chứa dấu gạch ngang (dấu - ) trong đoạn văn sau : 
c.Ñeå quaït ñieän ñöôïc beàn, ngöôøi duøng neân thöïc hieän caùc bieän phaùp sau ñaây : 
 Tröôùc khi baät quaït, ñaët quaït nôi chaéc chaén ñeå chaân quaït tieáp xuùc ñeàu vôùi neàn. 
 Khi ñieän ñaõ vaøo quaït, traùnh ñeå caùnh quaït bò vöôùng víu, quaït khoâng quay ñöôïc seõ laøm noùng chaûy cuoän daây trong quaït. 
 Haèng naêm, tra daàu môõ vaøo oå truïc, boä phaän ñieàu khieån höôùng quay cuûa quaït, nhöng khoâng neân tra quaù nhieàu, vì daàu môõ seõ chaûy vaøo trong laøm hoûng daây trong quaït. 
 Khi khoâng duøng, caát quaït vaøo nôi khoâ, maùt, saïch seõ, ít buïi baëm. 
	 Theo Phạm Đình Cương 
I – NHẬN XÉT  1) Tìm những câu có chứa dấu gạch ngang (dấu - ) trong đoạn văn sau : 
Luyện từ và câu: Dấu gạch ngang 
Nhiệm vụ: Thảo luận nhóm đôi trong thời gian 3 phút. 
I – NHẬN XÉT  2. Theo em, trong mỗi đoạn văn trên, dấu gạch ngang có tác dụng gì? 
 c) Để quạt điện được bền, người dùng nên thực hiện các biện pháp sau đây: 
- Trước khi đặt quạt, đặt quạt hơi chắc chắn để chân quạt tiếp xúc đều với nền .- Khi điện đã quạt, tránh để cánh quạt bị vướng víu, quạt không quay được sẻ làm nóng chảy dây trong quạt. - Hằng năm, tra dầu ...ng dùng để tấn công - đã bị trói xếp vào bên mạng sườn. 
b) Con cá sấu này màu da xám ngoét như da cây bần, gai lưng mọc chừng ba đốt ngón tay, trông dễ sợ. 
Dấu gạch ngang trong đoạn này có tác dụng : 
 Dấu gạch ngang đánh dấu phần chú thích ( về cái đuôi dài của con cá sấu ) trong câu văn. 
2) Tác dụng của dấu gạch ngang: 
- Trước khi đặt quạt, đặt quạt nơi chắc chắn để chân quạt tiếp xúc đều với nền.- Khi điện đã vào quạt, tránh để cánh quạt bị vướng víu, quạt không quay được sẽ làm nóng chảy cuộn dây trong quạt.- Hằng năm, tra dầu mỡ vào ổ trục, bộ phận điều khiển hướng quay của quạt, nhưng không nên tra quá nhiều, vì dầu mỡ sẻ chảy vào trong làm hỏng dây bên trong quạt.- Khi không dùng, cất quạt vào nơi khô, mát, sạch sẽ, ít bụi bặm. 
C) Để quạt điện được bền, người dùng nên thực hiện các biện pháp sau đây : 
Dấu gạch ngang trong đoạn này có tác dụng : 
 Dấu gạch ngang liệt kê các biện pháp cần thiết để bảo quản quạt điện được bền. 
I – NHẬN XÉT 
2) Dấu gạch ngang trong ba đoạn văn trên có tác dụng gì ? 
II – GHI NHỚ 
Dấu gạch ngang dùng để đánh dấu : 1. C hỗ bắt đầu lời nói của nhân vật. 2. Phần chú thích trong câu. 3. Các ý trong một đoạn liệt kê. 
(Đánh dấu chỗ bắt đầu lời nói của nhân vật, 
đánh dấu phần chú thích, các ý trong đoạn liệt kê) 
*Hãy nêu ví dụ 
I – NHẬN XÉT 
II – GHI NHỚ 
VD: + Em gặp chú Hùng trên đường và chào: 
 - Con chào chú ạ! 
 + Em rất yêu chú gấu Samdy – món quà sinh nhật của bố dành cho em. 
 + Mẹ em đi chợ viết ra giấy vật cần mua: 
 - Dao 
 - Chổi lau nhà 
 - Bát, đĩa... 
III– LUYỆN TẬP 
1) Tìm dấu gạch ngang trong mẩu chuyện dưới đây và nêu tác dụng của mỗi dấu. 
Quà tặng cha 
 Một bữa Pa-xcan đi đâu về khuya thấy bố mình - một viên chức tài chính – vẫn cặm cụi trước bàn làm việc. Anh rón rén lại gần. Ông bố vẫn mải mê với những con số : Ông đang phải kiểm tra sổ sách. 
 “Những dãy tính cộng hàng ngàn con số, một công việc buồn tẻ làm sao !” – Pa-xcan nghĩ thầm. Trong óc chàng sinh viên trẻ tuổi c...m. Trong óc chàng sinh viên trẻ tuổi chợt lóe lên một tia sáng. Anh lặng lẽ rút về phòng mình và vạch ra một sơ đồ gì đó lên giấy. 
 Mười hôm sau, ông bố ngạc nhiên thấy con ôm một vật gì kỳ lạ đặt trước bàn mình. - Con hi vọng món quà nhỏ này có thể làm bố bớt nhức đầu vì những con tính – Pa-xcan nói. Thì ra đó là một thứ máy tính cộng trừ mà Pa-xcan đã đặt hết tình cảm của người con vào việc chế tạo. Đó chính là cái máy tính đầu tiên trên thế giới, tổ tiên của những chiếc máy tính điện tử hiện đại.  Theo LÊ NGUYÊN LONG, PHẠM NGỌC TOÀN 
1) Ghi những câu có chứa dấu gạch ngang trong mẩu chuyện Quà tặng cha Ở cột A và tác dụng của mỗi dấu ở cột B) 
III– LUYỆN TẬP 
1. Ghi lại những câu có dấu gạch ngang và nêu tác dụng của dấu gạch ngang đó? 
 Đánh dấu phần chú thích trong câu (bố Pa-xcan là một viên chức tài chính). 
 Một bữa Pa-xcan đi đâu về khuya thấy bố mình - một viên chức tài chính - vẫn cặm cụi trước bàn làm việc. Anh rón rén lại gần. Ông bố vẫn mải mê với những con số: Ông đang phải kiểm sổ sách. 
Tác dụng là: 
III– LUYỆN TẬP 
1. Ghi lại những câu có dấu gạch ngang và nêu tác dụng của dấu gạch ngang đó? 
 Đánh dấu phần chú thích trong câu (đây là ý nghĩ của Pa-xcan). 
 “Những dãy tính cộng hàng ngàng con số, một công việc buồn tẻ làm sao !” – Pa-xcan nghĩ thầm. Trong óc chàng sinh viên trẻ tuổi chợt lóe lên một tia sáng. Anh lặng lẽ rút về phòng mình và vạch ra một sơ đồ gì đó lên giấy. 
Tác dụng là: 
III– LUYỆN TẬP 
1. Ghi lại những câu có dấu gạch ngang và nêu tác dụng của dấu gạch ngang đó? 
- Dấu thứ nhất là đánh dấu chỗ bắt đầu câu nói của Pa-xcan. 
 Mươi hôm sau, ông bố ngạc nhiên thấy con ôm một vật gì kỳ lạ đặt trước bàn mình. - Con hi vọng món quà nhỏ này có thể làm bố bớt nhức đầu vì những con tính - Pa-xcan nói.  Thì ra đó là một thứ máy tính cộng trừ mà Pa-xcan đã đặt hết tình cảm của người con vào việc chế tạo. Đó chính là cái máy tính đầu tiên trên thế giới, tổ tiên của những chiếc máy tính điện tử hiện đại. 
- Dấu thứ hai